Πέμπτη 11 Δεκεμβρίου 2014
http://superiorbooks.gr ΠΑΝΟΣ ΓΙΑΝΝΑΚΑΙΝΑΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ...
γράφει ο Πάνος Γιαννάκαινας
Είναι σχεδόν αδύνατο να μην νιώσεις το απόλυτο συγγραφικό κρεσέντο, καθώς ρουφάς σελίδες γραμμένες από την Ελένη Στασινού. Η συγγραφέας, μέσα από δρόμους σκολιούς της Λογοτεχνίας, με τον «Χορό των Κρυστάλλων» κατέκτησε πλέον τον τίτλο του κλασικού -γιατί έχει την στόφα των μεγάλων Ρώσων γραφιάδων -τόσο ξένων προς την ρηχή εποχή μας. Δίχως την παραμικρή αμφιβολία, η Ελένη Στασινού αδικείται από την εποχή της!
Η κατά δήλωση της ιδίας «καταγραφέας ατομικών και κοινωνικών, πολιτικών – πολιτισμικών – ηθικών – συναισθηματικών και πάσης φύσεως ολισθημάτων» σε τούτο το βιβλίο της υπερέβη εαυτόν: Δεν πρόκειται απλώς για μια ερωτική ιστορία στις φλόγες του πολέμου και της καταστροφής, αλλά για ένα επικό αφήγημα της πορείας ενός κοριτσιού που γίνεται γυναίκα κι ενός ανδρός που καταλήγει… παιδί!
Από τα δόκιμα χέρια της έμπειρης συγγραφέως δεν τολμά να διαφύγει το παραμικρό: Η πλοκή κρατά τον αναγνώστη σε διαρκή εγρήγορση, η «σκηνογραφία» παραμένει άκαμπτα σφριγηλή και πειστική, η συμπερασματική αποστροφή βαθύτατη και ολοκληρωμένη, η «οικονομία» του συνόλου υποδειγματική, το φραστικό κομμάτι θα μπορούσε ν’ αποτελέσει υπόδειγμα σε φιλολογικές σχολές υψηλών απαιτήσεων και, τέλος, η «γεωγραφία» της πρωτότυπη και σαγηνευτική.
Στο ταξίδι που αποτολμά στην γείτονα Ιταλία, στην Σικελία της εκπνοής του 19ου αιώνα -εποχή κοινωνικών ανακατατάξεων και αιματηρών συγκρούσεων μεταξύ παλαιοκαθεστωτικών και εκσυγχρονιστών-, με μοναδικό εφόδιο την άρτια γνώση και κατανόηση του «περιβάλλοντος» στο οποίο εισέρχεται, η συγγραφέας μάς ξεναγεί με βήμα σταθερό στην μαγεία των εμπειριών των ηρώων της. Και μέσα από την περισπούδαστη καταγραφή της «φονικής» εκείνης εποχής, διανοίγει τους κοινωνικούς μας ορίζοντες, άλλοτε αποφθεγματικά και άλλοτε διά της «πτώσης» των πρωταγωνιστών της.1r76ttt44t647a
Με λέξεις σμιλεμένες με χειρουργική ακρίβεια, καταφέρνει συχνά να μετουσιώνει την πρόζα σε λόγο ποιητικό, αφαιρετικό μα και βαθιά φιλοσοφικό, έτσι ώστε το κείμενό της να κυλάει αβίαστα, να «ρολάρει» ομαλά πάνω στο κακοτράχαλο πεδίο της σικελικής γης, της άνυδρης και σκληρής αυτής γης που τρέφει τους ήρωές της. Με διαύγεια και επιμέλεια, η συγγραφέας προσηλώνεται στην «ανάπλασή» τους, τους τοποθετεί καίρια στον χωροχρόνο, δανείζεται λεκτικά ιδιώματα του τόπου και της εποχής τους, ξοδεύεται μέχρι τελικής πτώσης στην άκορη περιγραφή τους, διυλίζει τους χαρακτήρες τους και σφυγμομετρά κάθε χτύπο της ψυχής τους έτσι που σου δίνεται η εντύπωση ότι η γράφουσα «απομαγνητοφωνεί» τον λόγο τους.
Ωστόσο, ακόμη και στις πιο… ευάλωτες στιγμές του ρομαντικού τους ενσταντανέ, η γλώσσα παραμένει ώριμη και «σφιχτή», θυμίζοντας κάποτε γραφές Τολστόι, κάποτε Ντοστογιέφσκι σε άριστη μετάφραση!
Σπάνια βρίσκει κανείς στους σημερινούς συγγραφείς τέτοια επιμονή στην ανάπλαση του μυθικού, τέτοια αφοσίωση στην αναπαράσταση του παραμυθένιου, τέτοια επιμέλεια και αφοσίωση στον σκοπό. Η κυρία Στασινού δεν παλινδρομεί, δεν αμφιταλαντεύεται, γνωρίζει καλύτερα από τον καθένα τι σημαίνει υπευθυνότητα και συνέπεια σε αυτό που κάνει: Δεν αναπαράγει απλώς, αναπλάθει την γλώσσα που «της έδωκαν ελληνική», χτίζει τον μύθο της με τα υλικά των αιώνιων κλασικών, δαμάζει τον λόγο της και τον φέρνει σε «σημείο βρασμού» -μοναδικό ίσως αποδεικτικό της μεγάλης και γνήσιας Λογοτεχνίας.
Συστήνω το βιβλίο της ανεπιφύλακτα. Δεν είναι εύκολο ανάγνωσμα, από αυτά που θα μπορούσαν να σου κρατήσουν συντροφιά στην παραλία ή να σε κάνουν να ξεχαστείς στο Μετρό. Κι αν πάλι επιχειρήσεις να το διαβάσεις τμηματικά, είναι βέβαιο ότι θα λαχανιάσεις! Απαιτεί απόλυτη προσήλωση και, αν είναι δυνατόν, ολοκλήρωση της ανάγνωσης εντός συντόμου χρονικού διαστήματος -άλλως κινδυνεύεις να μην «εγκλιματιστείς» ποτέ και να στερηθείς την μαγεία της πένας της. Χειμωνιάτικο καθαρά βιβλίο (αν μου επιτρέπεται η έκφραση), θα σε κρατήσει ζεστό μέχρι την τελευταία σελίδα, θα σε «γειώσει» ευχάριστα, θα σε ταξιδέψει και, πάνω απ’ όλα, θα εξυψώσει αρκετούς πόντους το πνεύμα σου -μέχρις εκεί που φτάνουν οι σκέψεις και τα αισθήματα, μέχρι τον άδολο και ευγενή ουρανό της ίδια της συγγραφέως!
Μοναδικό «στίγμα» στην εξαίσια αυτή παρουσία, η κάπως… χαλαρή επιμέλεια, μαζί με τις όχι αμελητέες κακοδαιμονίες της εκτύπωσης που συχνά… ρουφά γράμματα και σημεία στίξης -αλλ” αυτό είναι κάτι που θα έπρεπε ν” ανησυχεί τον εκδοτικό…
Διαβάστε επίσης: O χορός των κρυστάλλων